به گزارش تحریریه، در سال ۹۰ مالیات بنگاه‌ها در ایران ۱۳.۲ میلیارد دلار بوده، اما سال ۹۹ مالیات ۲ میلیارد دلار شده است؛ یعنی، عده‌ای به دلار درآمد دارند، اما به ریال مالیات می‌دهند

احسان سلطانی، پژوهشگر مسائل اقتصادی گفت: اقتصاد ما یک اقتصاد شبه‌دولتی است و هرج و مرج در آن وجود دارد؛ بخشی که نه خصوصی و نه دولتی است، همه چیز را تعیین می‌کند؛ حساب کردیم که ۱۵۰۰میلیارد تومان سال گذشته از جیب مردم برداشت شده است؛ سال گذشته در حالی که دولت ۲۵۰هزار میلیارد کسری بودجه داشت و رشد اقتصادی منفی بود، درست در همین زمان ۲۰ بنگاه بورسی رانتی ۲۵۰هزار میلیارد تومان سود خالص داشتند که همه‌ی این سود به خاطر رانت منابع و گرانی دلار بود

 در حالی که این بنگاه‌ها، اینگونه سود خالص برده‌اند، ما سال گذشته پول نداشتیم واکسن بخریم، آن وقت در همین وضعیت، فقط ۳ میلیارد تومان ارز، صرف خرید خانه در ترکیه شده است

 پس اینکه گفته می‌شود با حذف قیمت‌گذاری دستوری و آزاد کردن بازار، وضعیت درست می‌شود، در واقع، بازیِ مسخره‌ای است که عده‌ای ذی‌نفع راه انداخته‌اند؛ اقتصاد دست عده‌ای است و همان عده هم پول مردم را غارت می‌کنند

 حساب کردیم در سال گذشته در ماه پنجم، عایدی بورس تهران ۲۳میلیارد دلار یعنی ۲ برابر سال ۹۶ بوده است؛ دقت کنید؛ این درحالی است که قیمت ارز ۷ برابر شده و آن وقت عایدی بورس به دلار ۲ برابر شده است؟ خب سوال من این است که این پول در این شرایط سخت اقتصادی و تحریم از کجا آمده؟ وقتی درهای کشور بسته بوده چگونه این مقدار عایدی داشته؟ پاسخ روشن است؛ دلیلش این است که مردم غارت شده‌اند

 چه قیمتی دقیقا آزاد نیست؟ قیمت دلار که در راس همه چیز قرار دارد آزاد است؛ آن وقت چگونه می‌گویند قیمت‌ها دستوری است؟! آیا قیمت گوشت قرمز را دولت کنترل کرده است؟ اگر قیمت را دولت کنترل کرده، پس چرا قیمت‌ها افزایش پیدا کرده؟ دلیل‌عدم افزایش قیمت گوشت در این چند وقت این است که مردم توان خرید گوشت نداشته‌اند؛ مردم بیچاره شده‌اند و کشش تقاضا وجود ندارد؛ قرار نبود عده‌ای سوبسید بگیرند، اما قیمت‌ها را آنگونه که دلشان می‌خواهد افزایش دهند؛ آیا می‌توانیم بگوییم قیمت فولاد آزاد نیست؟!

 قیمت فولاد در طی ۱۲ سال گذشته ۴۵ برابر شده است، اما آیا قیمت آب و برق و گازی که به فولاد تخصیص داده شده هم بالا رفته؟ بحث این است که همه‌ی اینها از رانت برخوردارند؛ علت اینکه قیمت آب معدنی افزایش پیدا کرده، گران شدن آب نبوده، بلکه به دلیل افزایش قیمت پت، آب معدنی افزایش قیمت پیدا کرده است؛ خب صنایع پتروشیمی با همین نفت و گازی می‌چرخد که متعلق به مردم است، اما سود حاصل از افزایش قیمت آن به جیب عده‌ای خاص می‌رود

 در سال ۹۰ مالیات بنگاه‌ها در ایران ۱۳.۲ میلیارد دلار بوده، اما سال ۹۹ مالیات ۲ میلیارد دلار شده است؛ یعنی درآمد بنگاه‌ها، به دلار بالا رفته، اما به ریال، مالیات داده‌اند؛ مالیات این بنگاه‌ها کمتر از ۶درصد بوده است؛ در واقع قیمتگذاری دستوری در اینجا، یعنی دستمزد کارگران و هزینه‌ی بنگاه‌ها پایین نگه داشته شود و از طرفی قیمت‌ها آزاد باشد؛ دولت نهایت می‌گوید مقداری ملاحظه کنید که اینها اسم این وضعیت را قیمت‌گذاری دستوری می‌گذارند!

 این درحالی است که ۸۰درصد صنایع ما متکی به رانت است و عملا به معنای تولید کننده‌ی واقعی مثل چین و کره و روسیه نیستند؛ این بنگاه‎ها کار تولیدی انجام نمی‌دهند، نهایتِ کارشان مونتاژ یا بسته‌بندی است؛ شما اقتصادی را نشان بدهید که طرف با کار مسکن سودهای افسانه‌ای به دست می‌آورد؛ هیچ جای دنیا این رانت‌ها وجود ندارد

 دولت از بنگاه خصولتی خود مثل فولاد و صنایع پتروشیمی و امثال آن مایه نمی‌گذارد و فشار خود را به بخش خصوصی واقعی می‌آورد؛ به طور مثال برای کنترل نرخ تورم به گندم‌کار می‌گوید باید قیمت گندم را پایین نگه دارد، اما به هیچ وجه قیمت فولاد را سرکوب نمی‌کند؛ دولت درواقع هزینه‌ی غارتی که در بخش خصولتی می‌شود را از دامدارد و کشاورز می‌گیرد و می‌خواهد نرخ تورم را کنترل کند

 ببینید در این چند روزی که طالبان وارد افغانستان شده و حکومت آنجا را ساقط کرده وجنگ راه انداخته، ارزش افغانی در ابتدا پایین آمد، اما ظرف چند روز دوباره بالا رفت؛ در کابل اصلا بورس کالا نداریم و این همه نوسان‌گیر و سفته‌باز نیست، بازار مالی رانتی و بانک خصوصی تا این اندازه وجود ندارد. بنگاه‌های خصولتی نداریم . تنها راه حل خروج از این وضعیت این است که دولت نرخ دلار را واقعی کند.

منبع: ایلنا

پایان/